Donderdag 3 juni 2021 is het boekje over het project ‘Van Overleven naar Leven’ gepresenteerd. Ik heb hieraan meegewerkt en mocht ook de online bijeenkomst presenteren. Leuk om te doen, zeker ook omdat ik best enthousiast ben over deze aanpak.

De situatie in Geuzenveld-Slotermeer en het SER rapport ‘Opgroeien zonder armoede’ uit 2017 waren voor de Gemeente Amsterdam (WPI) en de bestuurscommissie Amsterdam Nieuw-West aanleiding om SEZO (maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam Nieuw West) te vragen een plan van aanpak te ontwikkelen ter vermindering van de armoede en schulden van deze gezinnen. Zo is VONL, in samenwerking met Stichting Eropaf!, Impuls en de Hogeschool van Amsterdam, gestart. VONL is een succesvolle aanpak, voor huishoudens met financiële instabiliteit en schulden, die vastlopen op meerdere leefgebieden en officiële instanties wantrouwen. De gezinnen ervaren na onze ondersteuning – waarbij een outreachende sociaal werker samen met een ervaringsdeskundige een tandem vormt – meer financiële stabiliteit, grip op hun leven en weten de weg naar hulp en ondersteuning beter te vinden. Gezinnen met een complexiteit aan problemen werden door dit project opgepakt. Of deze gezinnen of cliënten voldeden niet aan de regels van de reguliere hulpverlening waardoor ze buitengesloten werden en/of de reguliere hulpverlening kwam met hen niet verder door de grenzen die van bovenaf werden gesteld.

In dit project kreeg de tandem van de sociaal werker en ervaringsdeskundige, volledig de vrije hand om met hen aan de slag te gaan. Dit werd een hele andere aanpak en met succes. Zij pasten zich aan aan de leefwereld van het gezin of de bewoner en werkten van hieruit verder. Zo kwamen ze ‘s ochtends langs bij een gezin, nog voor de kinderen naar school waren. Dat was het tijdstip dat het gezin het beste uitkwam. Bij een man met wisselende diensten onderhielden ze veel contact via de app. Zo hoefde hij nooit vrij te nemen van zijn werk. Zijn werk was de reden dat hij eerder afspraken met reguliere schuldhulp verlening had gemist. En daar is de regel: niet op komen dagen dan helpen we je niet meer. Pas nadat er zo een goede vertrouwensrelatie was opgebouwd, gaan ze samen met het gezin aan de slag met de andere problemen. De basis van dit project doen: stapsgewijs doen wat nodig is. De relatie gaat voor de regels.

In het boekje wordt de aanpak zelf en de meerwaarde beschreven en laten we de verschillende kanten ervan zien. Er is een kosten – baten analyse gemaakt door Michiel de Nooij, econoom. En wat blijkt: elke euro die uitgegeven wordt levert aan maatschappelijke baten 1,90 euro op. De Hogeschool van Amsterdam heeft na onderzoek geconcludeerd dat de kwaliteit van leven vooruitgegaan is. Aan de andere kant beschrijft lector Roeland van Geuns dat deze mensen wel uit een schrijnende armoedesituatie zijn gekomen, maar nog steeds op de armoedegrens balanceren. Alle inzet en inkomensondersteunende maatregelen ten spijt, blijft rondkomen van een uitkering voor een gezin nog altijd financieel krap. Maar de gezinnen die in VONL zijn ondersteund, ervaren minder stress, zijn tevreden over hun leven en voelen zich beter opgewassen tegen alle problemen die ze op hun pad (blijven) tegenkomen.